Varoufakis: Technofeodalisme regeert de wereld

We bevelen van harte de VPRO Tegenlicht uitzending aan met een interview met Yanis Varoufakis
Tegenwoordig is hij professor in de economie, bekendheid kreeg hij als minister van Financiën in Griekenland. Hij legt haarfijn uit hoe, wat hij noemt, het technofeodalisme de wereld regeert. De eigenaar van Amazon kan vanwege haar monopolie 40% van de verkoopprijs van producten opstrijken. Bij gewone bedrijven vloeit het verdiende inkomen door medewerkers en eigenaars weer terug als koopkrachtige vraag. Maar bij bedrijven als Amazon lekt nu heel veel geld weg naar speculatieve investeringen die de macht van deze kleine groep nog verder vergroot. Het geld dat Musk besteedt aan het manipuleren van verkiezingen is daarvan het meest zichtbare voorbeeld. STRO wijst al jaren hierop en is dan ook blij dat Varoufakis dit zo helder uitlegt. Het is voor ons reden om alternatieve technologie te ontwikkelen die voorkomt dat geld zo makkelijk uit de gemeenschap weggezogen wordt.

Kapitalisme is ingehaald door iets nieuws
Yanis Varoufakis bestudeert al jaren de ontwikkelingen van de markt en stelt dat om onszelf te verdedigen, we de nieuwe regels die onze levens beheersen moeten leren begrijpen. We moeten ons ervan bewust worden dat het kapitalisme is ingehaald door iets nieuws. Hij werkt dit uit in zijn laatste boek Technofeodalism: What killed capitalism. “Een traditionele kapitalist gaf 85 procent van de winst aan de werknemers. Bij een bedrijf als Meta krijgen werknemers maar 1 procent. Kapitalisme is niet alleen stuk, maar ook vervangen door iets veel ergers.”, vertelt Varoufakis aan VPRO Tegenlicht. Onder technofeodalisme is de macht in handen van de zeven grootste bedrijven, waaronder Google, Meta en Amazon. Varoufakis geeft aan dat deze bedrijven handig, efficiënt en goedkoop zijn voor de consument. “Maar als burger zie ik hoe het systeem waar wij deel van zijn onze civilisatie vernietigt. Dat we schatplichtig zijn geworden aan de eigenaars van deze technomonopolies, zoals mensen dat vroeger waren aan hun leenheren.”

Cyclos bevordert lokale economie
Met onze Cyclos software bouwt STRO juist aan technische innovaties die faciliteren dat de koopkracht van het geld vaker tussen lokale ondernemers en consumenten benut wordt om zo de lokale economie beter te laten functioneren. Netwerken die geld langer in de gemeenschappen houden versterken de economische samenwerking en maken het ook mogelijk de lokale geldhoeveelheid te vergroten met rentevrije kredieten, waarbij de onderliggende schulden niet aangroeien maar gewoon na aflossing verdwenen zijn.

Bekijk hier het complete interview.

Dutch Disease: ziekte die gemeenschappen arm houdt

Dutch Disease
Als in het buitenland veel vraag is naar een product of grondstof uit een bepaald land dan is er automatisch ook veel vraag naar de munt van dat land om het product of de grondstof te kunnen kopen. In Nederland ging het om gas. Door de grote vraag steeg de wisselkoers van de gulden. Hierdoor werden Nederlandse producten duurder voor het buitenland.
Oftewel, de concurrentiepositie van Nederlandse exportbedrijven verslechterde: de Dutch Diseas. Zie ook het volgende filmpje.

Doodlopende weg
De Hollandse Ziekte en de nasleep ervan hebben ook grote invloed op de machtsverhoudingen in een land. De oliebedrijven die het gas oppompen, worden niet kritisch gevolgd. Naarmate de economie in de breedte zwakker wordt en lokale bedrijven het moeilijk krijgen, wordt hun stem en die van hun personeel steeds minder gehoord. De Nederlandse exportpositie verzwakte en Shell en Esso konden de aardbevingsschade jarenlang negeren en bagatelliseren. Het belang van de activiteit die geld in het laatje brengt, wordt steeds verder opgewaardeerd. Hierdoor komt een land vast te zitten op een doodlopende weg.

Meer weten over Dutch Disease en oplossingen?
Meer weten over de Dutch Disease? Lees dan de STROkrant van mei 2025.
Hierin o.a. de artikelen ‘Hoe voorkomt Noorwegen de Dutch Disease?’ en ‘Veroorzakers van de Dutch Disease’ en hoe het gebruik van lokale betaalrekeningen met speciale regels de Dutch Disease kunnen voorkomen.